Czy wiesz,do jakiego słownika zajrzeć,żeby sprawdzić pisownię,znaczenie czy pochodzenie jakiegoś słowa?
Słowniki nie są tylko zwykłym rejestrem poszczególnych słów danego języka,stanowią też o normie językowej.To,co jest w słowniku jest zatwierdzone przez językoznawców jako wzorcowe,jako norma.Tego powinniśmy się trzymać,aby nasz język był poprawny.Mamy różne słowniki i pod względem technologicznym i merytorycznym.
Słownik języka polskiego
Jego ambicją jest ogarnąć całą polszczyznę i uporządkować ją oraz opisać słowa.Podaje znaczenie słowa,pochodzenie,przykład użycia w zdaniu oraz poprawną odmianę.
Kiedy z niego skorzystasz? Gdy chcesz sprawdzić znaczenie jakiegoś słowa.
Przykład:
aprobata<łac.approbatio>książk.<<uznanie czegoś za dobre,słuszne i godne poparcia,pochwała czegoś,zgoda na coś,akceptacja>>Bez aprobaty szefów nie mógł realizować swoich planów.Jego postępowanie nie znalazło aprobaty u rówieśników.Gorąca,powszechna aprobata.Uzyskać,zyskać aprobatę.Szukać aprobaty.żIV,CMs.~bacie,blm
Ile wiemy z tego hasła?
Wiemy,że słowo pochodzi od łacińskiego słówka approbatio,że ma charakter książkowy(raczej nie potoczny),znamy jego znaczenie i przykładowe konteksty,w jakich możemy go użyć;wiemy,że jest to rzeczownik:rodzaju żeńskiego,odmieniającego się wg deklinacji czwartej,mający formę w celowniku i miejscowniku:aprobacie i nie posiadający liczby mnogiej.
Słownik orograficzny
To pierwszy słownik,z jakim stykacie się we wczesnej podstawówce-podaje prawidłową pisownię słów.,a niekiedy i ich odmianę.
Kiedy z niego skorzystasz ? Gdy chcesz upewnić się co do pisowni słowa.
Przykład 1 :
Hucułka- łce, - łek
Ile wiemy z tego hasła ? Piszemy wyraz wielką literą i przez "h". Kto lub co to jest - musimy sprawdzić już w słowniku języka polskiego.
Przykład 2 :
biofilia:, -lii, -lię Ile wiemy z tego hasła ? Piszemy to słowo małą literą i przez "i" (nie "j"), także w dopełniaczu, miejscowniku i bierniku. Co oznacza to słowo - dowiemy się ze słownika języka polskiego.
Słownik poprawnej polszczyzny
Podobnie jak słownik języka polskiego podaje znaczenie słów, ich odmianę. Ponadto informuje o wymowie słów (w przypadku kiedy nie jest ona oczywista np. 'constans' - wym.'konstans') i o tym, jak użyć ich w danym związku z innymi wyrazami.
Kiedy z niego skorzystasz ? Gdy będziesz miał wątpliwości co do poprawności form : rękoma, rękami, gdy będziesz chciał sprawdzić jak jest poprawnie : szukać coś czy szukać czegoś itd.
Inne słowniki
Słownik wyrazów obcych - podaj znaczenie jakiegoś wyrazu pochodzącego z obcego języka.
Słownik frazeologiczny - wymienia związki frazeologiczne i podaje ich znaczenie.
Słownik etymologiczny -z niego dowiesz się o pochodzeniu wyrazu.
Słownik nazw własnych - podaje pisownię i wymowę nazwisk, imion, nazw geograficznych.
Takie zadanie może pojawić się na sprawdzianie!
1.W którym słowniku znajdziesz informacje dotyczące prawidłowej pisowni tytułów czasopism i książek-czy wielką,czy małą literą ?
a)w słowniku frazeologicznym
b)w słowniku otograficznym
c)w słowniku wyrazów blizkoznacznych
2.Wskaż wyraz błędnie napisany.W razie problemów skorzystaj z odpowiedniego słownika.
a)na pewno
b)od razu
c)niezawsze
d)co najmniej
Odpowiedzi wyślijcie na e-dziennik
Pozdrawiam
Bibliotekarz Renata Przydatek
Źródło Victor 17-29.05.2018