Prowadzić pamiętnik lub dziennik może tak naprawdę każdy, bez względu na wiek, doświadczenia, wykształcenie, płeć czy zainteresowania. Mimo tego, że wiele osób uważa to za niepoważne zajęcie, które jest tylko stratą czasu, przenoszenie swoich myśli i opisywanie tego, co wydarzyło się w danym dniu może naprawdę pozytywnie wpłynąć na życie osoby piszącej. To niezbyt skomplikowane formy wypowiedzi, choć trzeba trochę się postarać, aby były ciekawe.
Za kilkanaście lat będziesz przeglądać te wspomnienia z uśmiechem. To fantastyczny pomysł na lato. Pamiętnik, dziennik, kronika… Jakkolwiek to nazwiesz – może być niesamowitą pamiątką. Pytanie brzmi – jak to robić z sensem?
PAMIĘTNIK jest to osobista relacja prozatorska o wydarzeniach, których autor był uczestnikiem lub naocznym świadkiem. Kiedyś pisanie pamiętników było dość popularne, zwłaszcza wśród młodzieży, obecnie częściej wybiera się formę bloga. Różnica jednak jest zasadnicza – pamiętnik przeznaczony jest tylko i wyłącznie dla Ciebie nikomu go nie ujawniasz (chyba że tego chcesz). Blog jest formą publiczną, Twoje komentarze może przeczytać wiele osób, mogą też wypowiedzieć się na ich temat, pochwalić cię lub skrytykować czy też udzielić jakiejś rady, podsunąć jakiś pomysł. Często też blog jest zawężony do określonej tematyki, np. blog kulinarny, polityczny, muzyczny, sportowy. Autor opisuje najświeższe wydarzenia z interesującej go dziedziny i komentuje je, ubarwia zdjęciami, przepisami kulinarnymi. A zatem choć pod względem stylistycznym czy treściowym formy pamiętnika i bloga są nieco podobne, to blog nie ma zupełnie nic z intymności pamiętnika. I o tym trzeba pamiętać.
Co trzeba wiedzieć na temat pamiętnika?
• Narracja zawsze jest pierwszoosobowa, w czasie przeszłym, rzadziej teraźniejszym, choć jest to dopuszczalne (np. widziałem, zrobiłem, nie potrafiłem)
• Pamiętnik nie musi być pisany z dnia na dzień, ale z perspektywy czasu. Pomiędzy wpisami mogą być odstępy – po pamiętnik sięga się jak po telefon do przyjaciółki, kiedy chce się podzielić przemyśleniami na temat ostatnio przeżytych wydarzeń.
• Zachowana jest chronologia wydarzeń, sporo miejsca poświęcone jest refleksjom, opisom, np. innych osób.
• Każdy zapisek musi być oznaczony datą, czasem, także dokładnym określeniem pory dnia.
• Celem prowadzenia pamiętnika jest taka rozmowa z samym sobą, uporządkowanie własnych uczuć, zapisanie przemyśleń.
Dlaczego warto prowadzić pamiętnik?
• Pisząc pamiętnik można nauczyć się nazywać swoje myśli i sprawnie wyrażać to, co się czuje. Ma to przełożenie na lepsze wyrażanie się podczas rozmowy. Wiele osób ma problemy z wysławianiem się, wie co chce powiedzieć, ale nie może znaleźć odpowiednich słów. Prowadzenie pamiętnika to świetne ćwiczenie, które wzbogaci zasób słów i będzie doskonałą wprawką w ubieraniu myśli w słowa. A prawidłowe, trafne wyrażanie się to klucz do udanej komunikacji.
• Ostatnią, choć nie mniej ważną korzyścią płynącą z pisania pamiętnika, jest możliwość zamknięcia w nim swoich wrażeń, utrwalenie zdarzeń z codziennego życia czy ważnych okazji, do których można wracać po latach. Z pewnością czytanie własnego pamiętnika po pewnym czasie będzie świetną zabawą i sentymentalną podróżą w przeszłość.
DZIENNIK to ciąg uporządkowanych zapisów prowadzonych z dnia na dzień, których zadaniem jest utrwalenie bieżących wydarzeń. Pisany jest zatem na świeżo a nie z perspektywy czasu. W porównaniu z pamiętnikiem, mniej w nim emocji, a więcej faktów i szczegółów.
Co trzeba wiedzieć na temat dziennika?
• Notatki w dzienniku zawsze są chronologicznie uporządkowane, najczęściej pisane w czasie przeszłym w narracji pierwszoosobowej.
• Jeden zapis to najczęściej jeden dzień (a w pamiętniku jeden zapis może dotyczyć kilku dni, całego tygodnia czy nawet być streszczeniem wydarzeń z ostatniego miesiąca).
• Niezwykle ważne jest dokładne określenie daty każdego zapisku, czasem nawet godziny. Jeżeli jest to istotne - określa się także miejsce.
• Celem posiadania dziennika jest udokumentowanie jakiś wydarzeń, tak aby zostały jak najdokładniej zapamiętane. Dziennik często pisany jest z myślą o innych czytelnikach, nie jest tak intymny jak pamiętnik.
Dlaczego warto prowadzić dziennik?
• Pisanie dziennika to świetna metoda na wyrzucenie z siebie emocji, pozbycie się złych myśli. Opisanie swoich emocji niejednokrotnie sprawia, że problemy przestają być tak uciążliwe, jak się wydaje na początku. Nazwanie negatywnych emocji może sprawić, że łatwiej będzie dostrzec konkretne problemy i źródło złego samopoczucia, smutku czy złości. Natomiast przeczytanie swoich własnych słów jest możliwością spojrzenia na problemy z nieco innej perspektywy. Ze względu na to, że dziennik to coś bardzo intymnego i prywatnego, jego pisanie i późniejsze czytanie to metoda na poznanie siebie. Analizując swoje zachowanie i uczucia w konkretnych sytuacjach z perspektywy czasu można wyciągnąć ciekawe wnioski, a przede wszystkim dostrzec negatywne nawyki, złe postępowanie i uczyć się na własnych błędach.
• To doskonały sposób na to, żeby uchwycić pomysły, które przychodzą do głowy w ciągu dnia. Na pewno każdemu zdarzyło się kiedyś, że wpadł na jakiś świetny pomysł, jednak w natłoku obowiązków i napływie myśli, pomysł ten szybko wyleciał z głowy. W dzienniku warto zarezerwować sobie kilka kartek, które przeznaczone będą wyłącznie na zapisywanie pomysłów, planów i spostrzeżeń.
Czym się różnią?
Pamiętnik może być bardziej swobodny, pisany z odstępami kilkudniowymi albo nawet dłuższymi. Dziennik wymaga większej systematyczności, najczęściej pisany jest każdego dnia, autor stara się zrelacjonować wszystkie wydarzenia, zwraca też większą uwagę na szczegóły – opisy osób i miejsc. W pamiętniku większą rolę odgrywają emocje, przemyślenia autora. Dziennik skupia się na zapisie konkretnych wydarzeń. Dużo też miejsca poświęca się informacjom na temat innych osób - charakteryzuje je i to w miarę obiektywnie, przytacza ich dzieje, jeżeli jest to istotne z punktu widzenia dziennika. Dlatego właśnie publikowane po latach dzienniki wybitnych pisarzy są tak cenne – bo są niezwykle dokładną relacją z czasów, w jakich pisarz żył i przedstawiają inne ważne osoby ze świata kultury. Takimi niezwykle cennymi dziennikami są te pisane przez Witolda Gombrowicza, Agnieszkę Osiecką, Marię Dąbrowską. Często dzienniki stają się podstawą dla scenariuszy filmowych (tak było w przypadku Pianisty, filmu opartego na dzienniku Władysława Szpilmana).
Czym jest dziennik podróży?
To bardzo ciekawa i cenna z punktu widzenia historii i geografii odmiana dziennika. Zapiski z podróży uzupełniane o opisy oglądanych miejsc, poznawanych obyczajów oraz ogólne refleksje autora. Tu ważne jest nie tylko określenie daty, ale i miejsca pobytu. Prowadzenie takiego dziennika było obowiązkowe w rejsach morskich, podczas wypraw odkrywczych. Dzięki tym drobiazgowym zapiskom późniejsi czytelnicy dowiadywali się , co może ich spotkać na tym samym szlaku – jakie miejsca warto odwiedzić, a jakich zwierząt czy roślin unikać. W podobny sposób mogą powstawać też dzienniki naukowców, wynalazców. Ich celem jest zapisanie kolejnych ważnych wydarzeń – tak, aby mogli z tych zapisków korzystać inni.
Literatura młodzieżowa: pamiętniki i dzienniki w bibliotece szkolnej:
Andrzejczuk B.: Pamiętnik nastolatki. Kraków: Rafael, 2009-2017
Kinney J.: Dziennik Cwaniaczka. Cz. 1-14 Wwa: Nasza Księgarnia Warszawa: NK, 2007-2020
Kowalska-Pamięta H.: Pamiętnik jedynaczki. T.1-2 Kraków: Wyd. Skrzat, 2004-2006
Russell R.R.: Dzienniki Nikki. Warszawa: Wyd. Akapit Press: 2010-2019
Źródło:
Victor Gimnazjalista 2015 nr 3 str. 40-41
http://www.jaknapisac.com/pamietnik-jak-napisac-pamietnik/
https://www.edukator.pl/kartka-z-pamietnika,611.html
https://www.pytam.edu.pl/nauka/59-jak-pisac-dziennik
https://www.edziecko.pl/rodzice/7,79361,23905275,pamietnik-jak-zaczac-pisac-dlaczego-warto.html